Ecology of krill in Icelandic waters

Abstract

Krill are an important component of the Icelandic marine ecosystem. Given their important ecological niche, as conveyors of biological production between phytoplankton and higher trophic levels, fluctuations in krill abundance can have large impacts on the dynamics of species at higher trophic levels. For this reason, understanding their population dynamics is of great importance. This thesis aims to contribute new insights into the biology of krill and their ecological role in the Icelandic marine ecosystem. The thesis is based on four scientific publications, three of which are published. One manuscript examines seasonal and long-term changes of krill in the North Atlantic (Paper I). The results show a significant decreasing trend in annual mean abundance of krill from 1958 to 2007 in the oceanic waters south and southwest of Iceland. It is hypothesized that a weakened temporal synchrony between the development of young euphausiids and the phytoplankton bloom influenced by recent climate warming may have led to the observed decrease in krill abundance. Two manuscripts assess krill abundance, distribution and development, in relation to environmental variables and phytoplankton spring bloom dynamics around Iceland (Papers II and III). Krill abundance was closely associated with abiotic factors (mainly temperature, salinity and bottom depth) and biotic factors (phytoplankton concentration and the onset of the phytoplankton bloom). Hydrographic conditions are important for growth and development. For instance, krill eggs and larvae were much more abundant in the warmer waters south of Iceland than in the colder waters off the north coast in May 2013. Adults were also most abundant in the warm water. Meganyctiphanes norvegica dominated in the Atlantic water in south and west of Iceland, whereas Thysanoessa inermis was found more evenly distributed around the island, while the highest values were also observed in the southwest for this species. The fourth paper evaluates the effect of temperature on physiological rates of M. norvegica (Paper IV). It is shown that temperature influences the physiological rates of M. norvegica; with increasing temperature, both egestion and mortality rates increased. Moulting frequency increased with temperature.

Ljósáta er mikilvæg í vistkerfi Íslandsmiða. Vegna þess að stór hluti af frumframleiðslu svifþörunga berst til efri fæðuþrepa um ljósátu er líklegt að breytingar í stofnstærðum ljósátustofna segi til sín í vexti og viðgangi dýra sem eru ofar í fæðukeðjunni. Rannsóknir á vistfræði ljósátu eru því mikilvægar. Rannsóknin byggir á þremur ritrýndum greinum og einni sem liggur fyrir í handriti. Fyrsta greinin fjallar um árstíða- og langtímabreytingar ljósátu suðvestur, suður og suðaustur af landinu í tengslum við umhverfisþætti og svifgróður (Grein I). Niðurstöðurnar sýndu að á árunum 1958 til 2007 minnkuðu ljósátustofnar suður og suðvestur af landinu. Í ritgerðinni er líkum leitt að því, að hlýnun sjávar á umræddu tímabili hafi valdið því að vorvöxtur plöntusvifs var tiltölulega seint á ferðinni sem aftur kann að hafa valdið því að það dró úr vexti ljósátu. Tvær greinar lýsa útbreiðslu, magni og aldurssamsetningu ljósátu umhverfis Ísland að vorlagi í tengslum við umhverfisþætti og vorvöxt plöntusvifs (Greinar II og III). Niðurstöðurnar sýndu að magn ljósátu tengist bæði ólífrænum þáttum (aðallega hita, seltu og botndýpi) og lífrænum (einkum magni og tímasetningu vorvaxtar svifgróðurs). Útbreiðsla sjógerða við landið hefur þannig mikil áhrif á vöxt og viðgang ljósátu. Til dæmis voru ljósátuegg og -lirfur mun algengari í hlýsjónum suður og vestur af landinu en í kaldari sjó fyrir norðan og norðaustan í maí 2013. Fullorðin dýr voru einnig algengust í hlýsjónum. Þannig var stærsta ljósátutegundin, náttlampi (Meganyctiphanes norvegica), algengust í hlýsjónum fyrir sunnan og vestan. Augnsíli (Thysanoessa inermis) var hins vegar tiltölulega algengt allt í kringum land, en einsog náttlampi fannst mest af því í hlýsjónum fyrir sunnan og vestan. Í fjórðu greininni er gerð grein fyrir niðurstöðum rannsókna þar sem náttlampi var alinn við mismunandi hitastig í tilraunastöð Hafrannsóknastofnunar að Stað við Grindavík (Grein IV). Hitastig reyndist hafa mikil áhrif á úrgangslosun og dánartölu dýranna. Tíðni skelskipta jókst með auknu hitastigi.