Titill: | Útgjöld ríkisins í Norðausturkjördæmi og tekjur ímyndaðs "Norðausturríkis" |
Höfundur: |
|
Útgáfa: | 2013-06-15 |
Tungumál: | Íslenska |
Umfang: | 16 |
Deild: | Félagsvísindadeild Viðskiptadeild |
Birtist í: | Stjórnmál og stjórnsýsla; 9(1) |
ISSN: | 1670-679X |
DOI: | 10.13177/irpa.a.2013.9.1.8 |
Efnisorð: | Dreifbýli; Byggðaþróun; Opinber rekstur; Opinber fjármál; Sveitarfélög; Tekjur; State expenditure; State income; State activities; Regional development; Rural communities; Public expenditure; Félagsfræði og stjórnmálafræði; Almenn hagfræði, hagrannsóknir og fjármál; SDG 11 - Sjálfbærar borgir og samfélög |
URI: | https://hdl.handle.net/20.500.11815/3183 |
Tilvitnun:Bjarnason , Þ & Heiðarsson , J Þ 2013 , ' Útgjöld ríkisins í Norðausturkjördæmi og tekjur ímyndaðs "Norðausturríkis" ' , Stjórnmál og stjórnsýsla , bind. 9 , nr. 1 , bls. 155-170 . https://doi.org/10.13177/irpa.a.2013.9.1.8
|
|
Útdráttur:Hlutdeild einstakra landshluta í tekjuöflun þjóðarinnar og skipting ríkisútgjalda milli höfuðborgar og landsbyggða eru meðal umdeildustu mála í íslenskri byggðaumræðu. Slík umræða endurspeglar ólík viðhorf til félagslegs réttlætis og ólíka hagsmuni íbúa mismunandi landssvæða. Þrátt fyrir harðvítugar deilur um mikla hagsmuni eru rannsóknir á dreifingu ríkisútgjalda eftir landsvæðum af skornum skammti. Í þessari rannsókn er sjónum beint að útgjöldum ríkisins í Norðausturkjördæmi á grundvelli fjárlaga ársins 2011 og viðbótarupplýsinga sem safnað var hjá einstökum stofnunum og ráðuneytum. Niðurstöður sýna að starfsemi ríkisins á Norðurlandi eystra er um 11% minni en mannfjöldi segir til um eða sem nemur rúmlega 74 þúsund krónum á hvern íbúa á ári. Starfsemi ríkisins á Austurlandi er um 23% minni en mannfjöldi segir til um eða sem nemur rúmlega 159 þúsund krónum á hvern íbúa á ári. Á hinn bóginn leggur ríkið til svipaða upphæð til að stuðla að því að þjónusta sveitarfélaga sé sambærileg því sem gerist annars staðar og til að styðja við landbúnað á þessum svæðum. Ef áætlaðar tekjur ríkisins eru bornar saman við útgjöld ríkisins í kjördæminu kemur í ljós að útgjöldin eru hærri sem nemur 625 Mkr eða 1,2% af skatttekjum miðað við fjárlög ársins 2011. Til samanburðar var halli af rekstri íslenska ríkisins skv. fjárlögum 2011 um 7,9% eftir vaxtagreiðslur. Þetta er vísbending um að ímyndað, sjálfstætt „Norðausturríki“ gæti staðið á eigin fótum en til að svara því þyrfti þó mun viðameiri rannsóknir.
|