Aboveground woody biomass of natural birch woodland in Iceland – Comparison of two inventories 1987-1988 and 2005-2011

Abstract

The only native tree species in Iceland forming woodland is the mountain birch. Since human settlement in the 9th century AD, natural birch woodlands have decreased from around 28% to 1.5% of the terrestrial area. In this paper we estimated and compared aboveground woody biomass stocks of two sample inventories from 1987-1988 and 2005-2011. Total above- ground woody biomass stocks in 1987-1988 and 2005-2011 were 1503 Gg (SE = 175, n= 272) and 1455 Gg (SE = 180, n= 181), respectively, for the woodland already existing in 1987-1988. The biomass estimates in 2005-2011were not significantly different from the 1987-1988 estimates in the < 2 m height class (P = 0.282) nor in the 2 - 4 m height class (P = 0.673). We concluded that the aboveground woody biomass of the natural birch woodland already existing in 1987-1991 had not changed between the two inventories. Additionally, we estimated an aboveground woody biomass increment of 37 Gg for the woodland expansion occurring between these two inventories.

Ilmbjörk er eina trjátegundin sem myndar skóga og kjarr á Íslandi. Frá landnámi hefur skóglendi minnkað mikið eða frá því að þekja um 28% niður í 1,5% af flatarmáli Íslands samkvæmt úttekt sem gerð var 2010 - 2014. Við bárum saman og mátum lífmassa ofanjarðar í trjágróðri í tveimur úrtaksúttektum í náttúrulegum birkiskógum á Íslandi m.a. til að leggja mat á hvort lífmassinn hefur aukist eða minnkað á milli úttekta. Við notuðum tvær úttektir sem framkvæmdar voru með 20 ára millibili á síðustu þremur áratugum. Þar sem þessar úttektir voru töluvert frábrugðnar varðandi t.d. úrtakseiningar, úrtaksflokkun og skilgreiningu skóglendis, varð að vanda alla kvörðun og útreikninga þannig að gögnin yrðu samanburðarhæf. Lífmassi trjágróðurs ofanjarðar í flokkaðri úrtaksúttekt sem gerð var 1987-1988 var metin 1503 Gg (SE = 175, n= 272) en 1455 Gg (SE 180, n= 181) í óflokkaðri úrtaksúttekt sem gerð var á árunum 2005-2011 fyrir sama skóglendi. Tölfræðilegur samanburður á lífmassa trjágróðurs á flatareiningu í könnunum tveimur sýndi ekki marktækan mun í hvorugum hæðarflokki < 2 m (P=0,282) og 2 – 4 m (P=0,673). Okkar niðurstaða var því að ofanjarðar lífmassi trjágróðurs í náttúrlegu birkilendi á Íslandi, sem þegar var fyrir hendi 1987-1988, hafi ekki breyst marktækt. Þar fyrir utan mátum við aukningu í lífmassa í trjágróðri ofanjarðar sem 37 Gg í náttúrulegum nýgræðslum birkis á milli úttektanna tveggja.