Technological change is a crucial but a vastly under-researched aspect of the development
of modern fisheries. This is the first study to explore the invention and development of the
pelagic trawl, one of the most effective fishing gears in the world. This thesis examines a
large and complex network of inventors and organisations from all over the world,
including Iceland, each of whom were involved in the innovation process, and how their
interactions and influences drove technical change. The innovation process is charted by
looking at changes in the design of the pelagic trawl over time in detail and identifying the
drivers of change and the impetus behind the new designs and ideas. The invention of the
pelagic trawl is an excellent window into the process of how new technologies and ideas
are introduced into fisheries. In following the story of inventors and designs, this study also
presents the lives of the key individuals and their motivations, as well as the motives of
organisations and various government institutions in encouraging the development of the
pelagic trawl. Lastly, the economic significance of pelagic trawling is explored by looking
especially at its effects on fish catch and productivity.
Tæknibreytingar eru lykilþáttur í nútímaþróun fiskveiða en hafa lítt verið rannsakaðar. Í
þessu verkefni er í fyrsta sinn tekin til rannsóknar uppfinning og þróun flotvörpunnar, eins
afkastamesta veiðarfæris í heiminum. Við könnum stórt og flókið net uppfinningamanna og
stofnana í mörgum löndum, þ. á m. Íslandi, sem unnu að þróun flotvörpunnar og hvernig
samskpti þeirra og áhrif knúðu tæknibreytingar áfram. Við rekjum uppfinningannaferlið
með því að skoða nákvæmlega breytingar á hönnun flotvörpunnr í tímans rás og metum
hvaða áhrifaþættir koma við sögu nýrra hugmynda og hönnunar. Uppfinning flotvörpunnar
er ágætur gluggi inn í ferlið sem verður til við að þróa nýja fiskveiðitækni. Með því að fylgja
eftir uppfinningamönnunum og framvindu hönnunar kynnumst við starfi frumkvöðlanna og
hugmyndunum sem knúðu þá áfram, en einnig þætti stofnana og stjórnvalda í að örva
þessa nýju tækni. Loks skoðum við efnhagslega þýðingu flotvörpunnar með því að kanna
áhrif hennar á fiskafla og framleiðni í veiðum.
