Introduction and aims: Atrial fibrillation (AF) is the most common sustained
cardiac arrhythmia and its complex pathophysiology is incompletely
understood. At the time of beginning of this work, genome-wide association
studies (GWAS) on AF had yielded about 30 associations, mostly with
common variants in the non-coding genome that affect AF risk through
unknown mechanisms. Recently, rare coding variants in the sarcomere
genes MYH6 and MYL4 associated with increased risk of AF, representing a
novel implication of the sarcomere in arrhythmogenesis in the absence of
cardiomyopathy. The aim of this doctoral research was to perform GWASs on
AF and search for novel associations. Furthermore, to gain insights into the
mechanisms by which novel and published variants affect AF risk by
assessing their effects on other cardiovascular diseases and on normal
cardiac conduction, using electrocardiogram (ECG) measurements. Through
association analysis we observed that one of the strongest AF variants, in
MYH6, accounts for 20% of Icelandic cases of coarctation of the aorta (CoA),
thus we decided to explore this variant and its effects on structural heart
disease in detail resulting in a separate paper. The overall purpose of
identifying novel associations of sequence variants with AF is to further the
understanding of underlying pathogenesis and facilitate advances in
treatment.
Methods: We conducted four GWASs. In all cases, genotype information
of Icelandic participants was based on whole-genome sequencing of 15,220
and chip-typing of 151,677 individuals performed at deCODE genetics. We
tested AF variants for association with measurements in 289,297 sinus
rhythm ECGs from 62,974 individuals. Three GWASs on AF and one on CoA
were performed: i) A GWAS among 13,471 AF cases and 374,939 controls
from Iceland with additional follow up in samples from the US. ii) A meta-analysis
of GWAS on AF among 29,502 cases and 767,760 controls from
Iceland and the UK Biobank with follow-up in samples from Norway and the
US, focusing on low-frequency coding and splice variants. Analysis of 167
RNA samples from the right atrium were used to assess the effects of a novel
AF variant at the transcript level. iii) A multi-center meta-analysis of GWASs
on AF including >1,000,000 participants from six contributing cohorts,
including 60,620 AF cases. iv) A GWAS on CoA among 120 cases and
355,166 controls in Iceland. Detailed phenotyping of carriers of a novel
variant was performed.
Results: We identified novel AF associations with coding variants in three
genes which have a role in maintaining cardiac structure; PLEC, RPL3L and
MYZAP. Analysis of RNA samples from the right atrium revealed that a
splice-donor variant in RPL3L results in exon skipping. Through a meta-analysis
involving >1,000,000 participants from six contributing cohorts, 80
novel AF loci were identified. Pathway and functional enrichment analysis
suggested variable mechanisms underlying the associations, including
effects on structural remodeling. Assessing variants associations with ECG
measurements showed diverse effects of AF variants on normal cardiac
conduction. We found that one of the strongest AF variants, a missense
variant, p.Arg721Trp, in the sarcomere gene MYH6 was found to explain
approximately 20% of CoA cases in Iceland. This variant was previously
reported to associate with sick sinus syndrome through GWAS and has
strong effects on AF risk and ECG measurements in the current study.
Conclusion: The results highlight the important role of myocardial
structure in the pathogenesis of AF. Furthermore, they support speculations
of a role for subclinical atrial cardiomyopathy in the development of
arrhythmia. The diverse associations between AF variants and ECG
measurements suggest fundamentally different categories of mechanisms
contributing to the development of AF and might help inform on underlying
biology of specific AF loci in future studies. We demonstrate a pleiotropic
effect of p.Arg721Trp in MYH6 on cardiac function and disease. The variant
explains a large proportion of CoA cases in Iceland which may be a relevant
fact for genetic counseling. The association with MYH6, that encodes a part
of the cardiac contractile unit, complies with the hemodynamic theory of CoA
development. Combined the results increase understanding of the
pathophysiology of both AF and CoA, thus providing knowledge that will
hopefully translate into advances in treatment.
nngangur og markmið: Gáttatif er algengast viðvarandi hjartsláttartruflana
en núverandi skilningur á flókinni meingerð sjúkdómsins er takmarkaður. Við
upphaf þessarar vinnu höfðu víðtækar erfðamengisleitir sýnt fram á tengsl
milli um 30 erfðabreytileika og gáttatifs. Flestir eru algengir og staðsettir utan
útraða gena og tengjast því sjúkdómnum með óþekktum hætti. Nýlega var
sýnt fram á að tveir sjaldgæfir erfðabreytileikar í útröðum vöðvaliðagenanna
MYH6 og MYL4 auka áhættu á gáttatifi en slík tenging vöðvaliðunnar við
hartsláttartruflanir þegar hjartavöðvakvilli var ekki til staðar var nýmæli.
Tilgangur þessa doktorsverkefnis var að framkvæma víðtæka erfðamengisleit
með það að markmiði að bera kennsl á áður óþekkt tengsl milli
erfðabreytileika og gáttatifs. Jafnframt var markmiðið að öðlast innsýn í með
hvaða hætti erfðabreytileikar hafa áhrif með því að kanna tengsl þeirra við
aðra hjartasjúkdóma og hjartalínuritsbreytur. Í verkefninu skoðuðum við
einnig áhrif MYH6 breytileikans á aðra hjartasjúkdóma og reyndist hann
einnig auka líkur á meðfæddum ósæðarþrengslum. Þess vegna var einnig
framkvæmd víðtæk erfðamengisleit á þeim meðfædda hjartagalla.
Megintilgangur þess að finna áður óþekkt tengsl milli erfðabreytileika og
áhættu á gáttatifi er að auka skilning á meingerð sjúkdómsins og stuðla með
því að framförum í meðhöndlun hans.
Aðferðir: Við framkvæmdum fjórar rannsóknir byggðar á víðtækri
erfðamengisleit. Í öllum tilvikum byggðust erfðaupplýsingar Íslendinga á
heilraðgreiningu 15.220 einstaklinga og örflögugreiningu 151.677 sem
framkvæmdar voru hjá Íslenskri erfðagreiningu. Við könnuðum
erfðabreytileika sem fundust og tengdust sjúkdómum nánar með því að meta
áhrif þeirra á hjartalínuritsbreytur úr 289.297 hjartalínuritum frá 62.974
einstaklingum sem ekki höfðu greinst með gáttatif eða fengið gangráð. Þrjár
rannsóknanna fjölluðu fyrst og fremst um gáttatif og sú fjórða um meðfædd
ósæðarþrengsli: i) Víðtæk erfðamengisleit meðal 13.471 tilfella gáttatifs og
374.939 viðmiða frá Íslandi. Niðurstöðum var fylgt eftir í bandarískum
gögnum. ii) Safnrannsókn víðtækra erfðamengisleita á gáttatifi meðal 29.502
tilfella og 767.760 viðmiða frá Íslandi og Bretlandi (UK Biobank). Niðurstöðum
var fylgt eftir í sýnum frá Noregi og Bandaríkjunum. Áhrif tiltekinnar
stökkbreytingar á umritun var metin í 167 RNA sýnum úr hægri gátt. iii)
Safnrannsókn víðtækra erfðamengisleita meðal >1.000.000 þátttakenda frá
sex rannsóknarverkefnum, þ.m.t. 60.620 tilfelli gáttatifs. iv) Víðtæk
erfðamengisleit á meðfæddum ósæðarþrengslum meðal 120 tilfella og
355.166 viðmiða frá Íslandi. Nákvæm svipgerðargreining bera tiltekins
erfðabreytileika var framkvæmd.
Niðurstöður: Við fundum áður óþekkt tengsl milli gáttatifs og
erfðabreytileika í útröðum þriggja gena sem öll gegna hlutverki í viðhaldi
eðlilegrar byggingar hjartans; PLEC, RPL3L og MYZAP. Greining RNA sýna
úr hjarta leiddi í ljós að erfðabreytileiki í RPL3L olli því að ein útröð gensins
var ekki umrituð. Stór safnrannsókn meðal rúmlega milljón þátttakenda leiddi
í ljós áður óþekkt tengsl á milli 80 erfðabreytileika og gáttatifs og þau gen
sem þóttu líklegust til að útskýra tengslin reyndust hafa áhrif á marga ferla,
m.a. byggingu hjartans. Erfðabreytileikar sem auka líkur á gáttatifi höfðu
fjölbreytt áhrif á hjartalínuritsbreytur. Víðtæk erfðamengisleit á meðfæddum
ósæðarþrengslum fann einungis mislestursstökkbreytinguna p.Arg721Trp í
MYH6 en hún ein útskýrir um 20% tilfella hjartagallans á Íslandi. Sami
erfðabreytileiki hafði áður verið tengdur aukinni áhættu á sjúkum sínushnút
og gáttatifi, auk þess að hafa hér víðtæk og sterk áhrif á hjartalínuritsbreytur.
Ályktanir: Niðurstöðurnar benda til mikilvægis byggingareininga hjartans í
meingerð gáttatifs og styðja kenningar um að hartavöðvakvilli í gáttum hafi
þýðingu í þróun sjúkdómsins. Erfðabreytileikar sem auka líkur gáttatifs höfðu
fjölbreytt áhrif á rafleiðni í hjartanu sem bendir til að þeir auki líkur á gáttatifi
með ólíkum hætti. Kortlagning á tengslum þeirra við hjartalínuritsbreytur gæti
gagnast við frekari rannsóknir á með hvaða hætti einstakir erfðabreytileikar
tengjast gáttatifi. Fjölbreytt og víðtæk áhrif p.Arg721Trp í MYH6 á
hjartasjúkdóma og starfsemi hjartans benda til að þessi breytileiki tengist
gáttatifi ekki eingöngu gegnum sterk tengsl við sjúkan sínushnút. Tengsl
meðfæddra ósæðarþrengsla við samdráttareiningu hjartans samræmast
kenningum um að skert blóðflæði gegnum ósæðina á fósturstigi stuðli að
myndun hjartagallans. Erfðabreytileikinn í MYH6 útskýrir stóran hluta tilfella
meðfæddra ósæðarþrengsla á Íslandi og gæti sú vitneskja komið að notum í
erfðaráðgjöf. Samanlagt veita niðurstöðurnar aukinn skilning á meingerð
bæði gáttatifs og meðfæddra ósæðarþrengsla, en slík innsýn er nauðsynlegt
skref í átt að bættum meðferðarúrræðum.