Háskólinn á AkureyriEgilson, Snæfríður ÞóraJónasdóttir, Sigrún Kristín2025-11-142025-11-142021Egilson, S Þ & Jónasdóttir, S K 2021, 'Algild hönnun: Leiðarljós að jafnfræði og tækifærum til samfélagsþátttöku : Leiðarljós að jafnræði og tækifærum til samfélagsþátttöku', Tímarit um uppeldi og menntun, vol. 30, no. 2, pp. 115-133. https://doi.org/10.24270/tuuom.2021.30.102298-8394175110934e3b5c602-6b93-4ea1-a7b5-3ef87009413f000743172400006https://hdl.handle.net/20.500.11815/5860Markmið þessarar greinar er að fjalla um algilda hönnun (e. universal design) í fræðilegu samhengi og með skírskotun í rannsóknir höfunda. Sjónum er einnig beint að stefnumótandi skjölum um algilda hönnun hér á landi. Algild hönnun er byggð á gildum um jafnræði og jafna möguleika til þátttöku í samfélaginu. Lögð er áhersla á að koma til móts við mannlegan margbreytileika, það er fólk með mismunandi eiginleika, hæfni og takmarkanir. Framan af beindust áherslur algildrar hönnunar fyrst og fremst að manngerðu umhverfi en í auknum mæli er nú einnig litið til félagslegs umhverfis, stefnumótunar, verklags og viðhorfa. Enn fremur hefur áhersla á notagildi umhverfis, vöru og þjónustu aukist. Síðustu ár hafa mannréttindaáherslur einkennt umfjöllun um hugtakið og með innleiðingu samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks hafa hérlend stjórnvöld lýst yfir stuðningi við algilda hönnun í íslensku samfélagi. Þótt hér sé fyrst og fremst fjallað um hugtakið í tengslum við fötlun hefur það mun víðtækari skírskotun, eins og fram kemur í greininni.621518115-133isinfo:eu-repo/semantics/openAccessuniversal designphysical and social environmentaccessibilityusabilityequitypolicySDG 2 - Zero HungerSDG 6 - Clean Water and SanitationSDG 3 - Good Health and Well-beingSDG 4 - Quality EducationSDG 1 - No PovertySDG 5 - Gender EqualitySDG 10 - Reduced InequalitiesSDG 11 - Sustainable Cities and CommunitiesSDG 12 - Responsible Consumption and ProductionSDG 13 - Climate ActionSDG 14 - Life Below WaterSDG 15 - Life on LandSDG 16 - Peace, Justice and Strong InstitutionsSDG 17 - Partnerships for the GoalsSDG 7 - Affordable and Clean EnergySDG 8 - Decent Work and Economic GrowthSDG 9 - Industry, Innovation, and Infrastructure/dk/atira/pure/researchoutput/researchoutputtypes/contributiontojournal/article10.24270/tuuom.2021.30.10